فرق قرار با حکم در چیست

در همه مراحل دادگاه ها و دادسرا ها کلمه حکم و قرار بسیار مورد گفتگو قرار گرفته است و در موارد بسیاری قاضی از این کلمه(حکم) استفاده میکند.

از واژه حکم معنایی که به ذهن خطور میکند این است که دادگاه تصمیمی در مورد ماهیت دعوا و نتیجه آن گرفته است.

مطابق تعریف قانون گذار از حکم، چنانچه رای دادگاه راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن باشد، حکم نامیده میشود.در غیر این صورت باید آن را «قرار» نامید.

حکم چیست؟

آرائی که توسط دادگاه ها صادر می‌شوند، به دو نوع تقسیم می‌شوند ۱: احکام ۲: قرارها.

بخش مهمی از تصمیماتی که توسط دادگاه صادر می‌شوند را احکام تشکیل می‌دهند.

در واقع اصلی ترین هدف خواهان از اقامه دعوی در دادگاه این است که در رابطه با دعوایی که در دادگاه مطرح کرده است حکم صادر شود و دادگاه با صدور این احکام، نتیجه دعوای ترافعی که بین طرفین مطرح شده را مشخص می‌کند، و به موجب آن خصومت طرفین پایان می یابد و وظیفه دادگاه در خصوص رسیدگی به پرونده نیز پایان پیدا میکند.

حضور یک وکیل خوب برای دعاوی جزایی و قضایی به عنوان نماینده موکل در دادگاه میتواند مفید باشد.

_ مطابق آیین دادرسی مدنی، انواع حکم دادگاه را میتوان به 5 حکم تقسیم کرد:

 1- حکم اعلامی

 2-حکم تأسیسی

 3-حکم حضوری و حکم غیابی

 4-حکم نهایی و غیر نهایی

 5- حکم قطعی و غیر قطعی تقسیم بندی نمود.

قرار چیست؟

در قانون تعریفی از واژه «قرار» ارائه نشده است، بلکه قانون گذار در ماده299قانون آیین دادرسی مدنی، در تعریف حکم گفته است:( چنانچه رای دادگاه، راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن به طور جزئی یا کلی باشد، حکم، و در غیر اینصورت قرار نامیده میشود.بنابراین باید گفت قرار دادگاه به رأیی گفته می‌شود که یک یا دو شرط مزبور را همزمان نداشته باشد.

انواع قرار

1 قرار اِعدادی یا مقدماتی: قرار هایی هستند که پرونده را آماده صدور رای قاطع می‌کنند. و معمولا در جریان دادرسی و پیش از ختم دادرسی صادر می‌شود. مهمترین قرار اعدادی یا مقدماتی میتوان به قرار تحقیق و معاینه محلی در دعاوی مدنی و قرار موقوفی تعقیب در دعاوی کیفری اشاره کرد.

2 قرار های قاطع دعوی: به قرار هایی گفته می‌شود که با صدور آنها پرونده از مرجع رسیدگی کننده به دعوا خارج می‌شود که از این لحاظ، قرار های قاطع دعوا شبیه هستند. 

3قرارهای شبه قاطع: قرار های است که با صدور آنها یا پرونده از گردش و رسیدگی خارج می‌شود یا چنانچه از مرجع رسیدگی کننده خارج نشود، همان پرونده برای رسیدگی به شعبه یا دادگاه دیگری احاله می‌شود.

فرق قرار با حکم چیست؟

1. به موجب ماده 299 قانون آیین دادرسی مدنی حکم باید دارای دو ویژگی به صورت همزمان باشد تا به آن حکم گفته شود.یعنی راجع به ماهیت دعوا بوده و قاطع دعوا نیز باشد.

اما قرار، لزوماً به اینصورت نبوده و صرفا یک ویژگی را دارد، یعنی میتواند راجع به ماهیت دعوا نباشد، اما قاطع آن گردد، مثل قرار جلب به دادرسی، یا می‌تواند راجع به ماهیت دعوا باشد، اما قاطع آن نگردد، مانند قرار کارشناسی.

2. دومین تفاوت قرار و حکم ، این موضوع است که حکم، فقط توسط قاضی در دادگاه صادر می‌شود، اما قرار میتواند از جانب مقامات دادسرا(بازپرس،دادیار) نیز صادر گردد.