مجازات سوء استفاده از نام تجارتی دیگران

‎‎‎ "نام تجاری یعنی اسم یا عنوانی که معرف و مشخص کننده شخص حقیقی یا حقوقی باشد."

امروزه نام تجاری به دلیل وجود رقابت گسترده بین کارخانه ‌ها، با اجناس زیادی در یک رسته مواجهیم. مثلا اگر به دنبال خرید یخچال فریزر هستید، احتمالا نام ده‌ها برند و شرکت مختلف را در ذهنتان مرور می کنید تا به برندی برسید که حائز ویژگی های مورد نظر شماست. به همین خاطر هر بنگاه اقتصادی برای آنکه بتواند بازار مطلوب خود را به دست آورد، نیاز دارد تا محصول خود را از محصولات مشابه متمایز کند.

می توان گفت یک نام تجاری، وجه تمایز شرکت تولیدکننده محصول است و هویت هر شرکت را از شرکت دیگر متمایز می‌کند. 

علامت تجاری چیست؟

برای تعریف علامت تجاری باید به سراغ ماده قانونی مرتبط با این موضوع برویم.

قانون‌گذار در بند الف ماده ۳۰ قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری، اظهار می‌دارد:

"علامت یعنی هر نشان قابل رؤیتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد”.

لوگو یا علامت تجاری نشانه‌ای است که با دیدن آن اطلاعاتی مثل نوع محصول، کیفبت، قیمت آن در مقایسه با دیگر رقبا، کشور سازنده و ... در ذهن فرد تداعی می گردد.  

علامت تجاری باید به شکلی طراحی شود که مخاطب، آن را به خاطر بسپارد و از آن  حس خوبی دریافت کند. در واقع فلسفه وجودی علامت تجاری این است که مفاهیمی را به مشتریان یک محصول منتقل کند و هرچه در انتقال این مفاهیم بهتر عمل کند در بازار رقابتی امروز دوام بیشتری خواهد داشت . 

نحوه شکایت از سواستفاده کنندگان نام تجاری؟

ماده ۴۰ قانون ثبت اختراعات ، طرحهای صنعتی و علائم تجاری بیان می دارد:

 “حقوق ناشی از ثبت علامت‌، مدت اعتبار و تمدید آن به شرح زیر است‌:

‎‎‎الف - استفاده از هر علامت که در ایران ثبت شده باشد، توسط هر شخص غیراز مالک علامت‌، مشروط به موافقت مالک آن می‌باشد.

‎‎‎ب - مالک علامت ثبت شده می‌تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت وی از علامت استفاده کند و یا شخصی که مرتکب عملی شود که عادتاً منتهی به تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت گردد، در دادگاه اقامه دعوی نماید. این حقوق شامل موارد استفاده از علامتی می‌شود که شبیه علامت ثبت شده است و استفاده از آن برای کالا یاخدمات مشابه‌، موجب گمراهی عموم می‌گردد “.

اگر فرد یا شرکتی از علامت تجاری شما سوء استفاده کرده و می خواهید در این خصوص اقدام به طرح شکواییه نمایید، ابتدا باید در سامانه ثنا ثبت نام نمایید. سپس برای ثبت شکایت باید به هر یک از  دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و با پرداخت هزینه دادرسی و هزینه تعرفه این دفاتر، دادخواست خود را ارائه نموده تا از طریق این دفاتر به مرجع قضایی ارسال شود.

پس از انجام اقدامات اولیه و تعیین شعبه رسیدگی کننده، بصورت سیستمی پرونده تشکیل می شود و تاریخ مراجعه به دادگاه برای خواهان و خوانده از طریق سامانه ثنا پیامک می گردد.

برای شکایت از سواستفاده گران نام تجاری میتوانید از یک وکیل آنلاین کمک بگیرید.

مجازات سو استفاده کنندگان نام تجاری؟

ماده ۶۱ قانون ثبت اختراعات ، طرحهای صنعتی و علائم تجاری بیان می دارد: "هر شخصی که با علم و عمد مرتکب عملی شود که طبق مواد۲۸،۱۵و۴۰

نقض حقوق به شمار آید یا طبق ماده (۴۷) عمل غیرقانونی تلقی شود، مجرم شناخته شده و علاوه بر جبران خسارت به پرداخت جزای نقدی از ده‌میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰)ریال تا پنجاه میلیون (۵۰.۰۰۰.۰۰۰)ریال یا حبس تعزیری از نود و یک روز تا شش ماه یا هر دوی آنها محکوم می‌شود”

یعنی فرد یا بنگاهی که از نام یا علامت تجاری دیگران به هر شکل ممکن، سوء استفاده کرده ممکن است هم به جریمه نقدی و هم حبس محکوم گردد. 

رسیدگی دعاوی سوء استفاده از برند در صلاحیت کدام دادگاه است ؟

ماده۱۸۹ آیین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری بیان می دارد:

" تجدید نظر از آراء محاکم و نحوه رسیدگی، تابع مقررات آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی یا کیفری است."

در واقع با توجه به موضوع دادخواست، هر یک از دادگاههای حقوقی و کیفری شهر تهران می توانند صالح در رسیدگی به دعاوی مربوط به علامت تجاری باشند. لازم به ذکر است که تنها دادگاه عمومی حقوقی تهران ،در این زمینه صالح می باشد و چنانچه اختلاف پیش آمده در رابطه با سوء استفاده از برند، در هر مکان دیگری باشد بایستی جهت تصمیم گیری در دادگاه عمومی حقوقی تهران بررسی گردد.

تجدیدنظرخواهی از آراء بدوی دادگاه عمومی حقوقی در دعاوی مزبور، در دادگاه تجدیدنظر استان تهران رسیدگی می شود.

رسیدگی کیفری شامل  دادسرا و دادگاه است. دادسرا اولین مرحله رسیدگی کیفری میباشد که تحقیقات اولیه در آن صورت می گیرد و به عبارتی پرونده آماده صدور رای می گردد. در دعاوی سوء استفاده از برند نیز که در مراجع کیفری بررسی می گردد، به همین شیوه عمل می شود .

دادگاه،دومین مرحله رسیدگی کیفری می باشد که پس از آنکه تحقیقات اولیه پرونده در دادسرا انجام شد ، پرونده جهت اتخاذ تصمیم به دادگاه های کیفری ۲ تهران ارجاع می شود. اگر اختلاف پیش آمده در رابطه با سوء استفاده از برند، در دادگاههای شهرستان طرح شود ، نیابت دادن جهت انجام تحقیقات اولیه به شهرستان بلا اشکال است اما جهت تصمیم گیری نهایی بایستی به تهران ارجاع گردد. همچنین تجدیدنظرخواهی از دعاوی مذکور در شعب تجدیدنظر تهران انجام می شود.