روش‌های اعتراض به رای دادگاه چیست؟

مقدمه

با سلامی دوباره به شما خواننده و محقق گرامی.از اینکه بار دیگر مقاله تیم ما را برای بالا بردن سطح دانش خود انتخاب نمودید متشکریم.

تیم وکلای کارپردازان دادگستری در صدد است تا با در اختیار قرار دادن دانش خود، شما هم وطن گرامی را برای حل مشکلات یاری دهد تا در مواقع مواجهه با دادگاه ها غیر از مشکلات قضایی، مشکل دیگری را حس نکنید و در روند و پیشبرد پرونده های قضایی که درگیر آن هستید راحت تر آن را طی نموده و بهتر در دادگاه عمل کنید تا روند پرونده طوری پیش برود که به نفع شما تمام شود.

سعی و تلاش تیم با تجربه ما همیشه برای پیروزی پرونده شما با کیفیت و سرعت عمل بهتر است و همیشه پیشنهاد میکنیم که هر چه سریع تر با مشاورین خِبره و باتجربه ما تماس حاصل نمایید تا فرصت هایی که احیاناً برای پیشبرد پرونده قضایی تان دارید و از آن بی اطلاع هستید، این فرصت ها از بین نرود و در کنار مشاورین ما آرامش را به خود و خانواده خود برگردانید.

در این مقاله درباره روش های اعتراض به رای دادگاه سخن خواهیم گفت. در اینجا یاد میگیرید که این روش‌ها چه تعاریفی دارند و اعتراض به رای یعنی چه و نحوه رسیدگی دادگاه تجدیدنظر به چه صورت هست و نحوه رسیدگی دیوان عالی کشور را نیز مورد بررسی قرار می دهیم.

اکنون به این نکته می پردازیم که اصلاً اعتراض به رای دادگاه یعنی چه و چه مفهومی برای آن در دستگاه قصایی تعریف شده است.

مفهوم رای در لغت و اصطلاح حقوقی

رای در لغت به معنای عقیده، اعتقاد، و مشورت است.

رای در اصطلاح حقوقی به تصمیم دادگاه رای گویند یعنی تصمیمی که در دادگاه برای حل کردن امر ترافعی گرفته می‌شود، رای می گویند که هر وقت در مورد ماهیت دعوا باشد و یا آن را به طور کل یا بعضاً قطع نماید حکم است و الّا قرار است. اعتراض هم به معنی خرده گرفتن، و انگشت بر حرف نهادن، و یا ایراد گرفتن می باشد.

بهترین قضات هم مانند سایر افراد بشر همواره در معرض اشتباه و لغزش و خطا هستند. پس در نتیجه باید یک روش تربیتی مقرر شود که رای هی قضات در جهت بازبینی بشود مورد شکایت طرف مقابل آن قرار بگیرد که یا جزئاً بر علیه او صادر شده است و یا کلاً علیه او صادر شده است.

 اما این موضوع نباید طوری باشد که فصل خصومت را غیر ممکن کرده و رای قاضی را به صورت یک «پیش نویس» در بیاورد که همیشه از راه های مختلف و به دفعات به در خواست های اشخاص مخلف یا مقامات گوناگون امکان دارد مورد حکّ و اصلاح قرار بگیرد.

 برای اینکه نگرانی هایی از این قبیل که بی‌گناهی با حکم دادگاه بدوی در معرض مجازات قرار گیرد رفع گردد، تحت یک سری شرایطی مرحلۀ تجدید نظر را پیش‌بینی کرده اند.

معنای تجدید نظر در لغت به این معنا است که: در هر امری یا نوشته‌ای دوباره نظر کردن را گویند، و آن را مورد بررسی مجدد قرار دادن، است. 

و مفهوم اصطلاحی تجدید نظر از معنای لغوی آن فاصله نمی گیرد. یعنی در واقع تجدید نظر، دوباره قضاوت نمودن امری می باشد که بدواً مورد قضاوت واقع شده و به نحوی بازبینی اعمال دادگاه بدوی می باشد. در نتیجه بلید گفت که دادگاه تجدید نظر از همان اختیاراتی برخوردار می باشد که دادگاه بدوی آن اختیارات را داراست. یعنی هم نسبت به امور موضوعی رسیدگی و قضاوت می کند و هم نسبت به امور حکمی رسیدگی و قضاوت می‌نماید.

 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸ از مواد ۲۳۲ تا۲۶۰ و قانون آئین دادرسی مدنی از مواد ۳۳۰ تا ۳۶۵ را به مباحث تجدید نظر اختصاص داده‌اند.

مشاوره حقوقی آنلاین در تیم وکلا کارپردازان دادگستری آماده ارائه خدمات به شما هستند. به علت مراجعه کنندگان سعی کنید زودتر وقت خود را رزرو کرده تا وکلای ما زودتر از روند پرونده شما مطلع شوند.

تعریف اعتراض به رای دادگاه

 اعتراض به رای دادگاه یک روش حقوقی است که به طرفان در یک پرونده حق بدون قید و شرط اعتراض به رای صادر شده توسط یک دادگاه را می دهد. در ایران، مفهوم اعتراض به رای دادگاه در ماده 482 قانون آیین دادرسی کیفری تعریف شده است.

با توجه به مفاد قانونی، اعتراض به رای دادگاه در ایران به دو صورت ممکن است. اعتراض به رای دادگاه در حقوق کیفری و اعتراض به رای دادگاه در حقوق مدنی و تجاری.

در حقوق کیفری، طرف متهم می تواند در مواردی که معتقد است رای دادگاه نادرست است، اعتراض خود را به نماینده وکیل کیفری خود اعلام کند. نماینده وکیل سپس در مهلت مقرر توسط دیوان تجدیدنظر که نیز یک دادگاه است، اعتراض را ارائه می دهد. اعتراض به رای دادگاه می تواند به دلیل اشتباه قضایی، بی اصلی بودن مدرک ها، عدم رعایت شروط تشکیلی دادگاه و غیره باشد.

در حقوق مدنی و تجاری نیز، طرفان در پرونده می توانند در مواردی که معتقدند رای دادگاه نادرست است، اعتراض خود را داشته باشند. در این صورت، طرف شاکی/ دفاع کننده می تواند از اعتراض خود در مهلت مقرر برخورداری کند. دیوان اعتراضات در ایران مسئول بررسی اعتراض به رای دادگاه در حقوق مدنی و تجاری است.

مراحل بین داوری صادره و رسیدگی به اعتراض، شامل انتظار منتظران، فراخوانی، نظر و تصمیم دیوان را مطابق با قانون مذکور به طرفان بررسی می کند.

لازم به ذکر است که برای اعتراض به رای دادگاه در هر دو حقوق کیفری و حقوق مدنی/تجاری، نیاز به ارائه دلایل و مدارک قانونی برای توجیه صحت اعتراض وجود دارد. همچنین، پروسه بررسی اعتراض به رای دادگاه ممکن است با هزینه های قضایی همراه باشد و طرفان باید این مسئله را در نظر بگیرند.

به موجب ‌ماده 417 قانون آیین دادرسی مدنی: " اگر درخصوص دعوایی، رایی صادره شود که به‌ حقوق شخص ثالث، خللی وارد آورد و آن شخص یا نماینده او، در دادرسی که منتهی به‌ رای شده است، به‌عنوان اصحاب دعوا دخالت نداشته باشد، می‌ تواند نسبت به آن رای اعتراض نماید." بنابراین ، کسی که حکم صادره حقوقش را تحت تاثیر قرار می دهد، می تواند اعتراض نماید.

حتماً در مورد سوالاتی که به ذهنتان می رسد با مشاورین ما مشورت نمایید تا شما را در پیشبرد کارتان در دادگاه راهنمایی نمایند.

روش‌های اعتراض به رای دادگاه

در سیستم قضایی ایران، برخی از افراد ممکن است با رای دادگاه موافق نباشند و احساس کنند که حقوق آن‌ها نقض شده است. در چنین مواردی، افراد می‌توانند از روش‌های مختلفی برای اعتراض به رای دادگاه استفاده کنند. در این مقاله به برخی از روش‌های اعتراض به رای دادگاه در ایران اشاره خواهیم کرد.

1. تجدید نظر: یکی از روش‌های اصلی برای اعتراض به رای دادگاه، تقاضای تجدید نظر است. افراد می‌توانند درخواست تجدید نظر از دادگاه مربوطه کنند و درخواست کنند که پرونده‌شان مورد بررسی مجدد قرار گیرد. در صورتی که دادگاه تجدید نظر درخواست را قبول کند، پرونده‌شان مجدداً بررسی خواهد شد و ممکن است رای دادگاه تغییر کند.

2. اعتراض به دادگاه عالی: در صورتی که فرد با رای دادگاه موافق نباشد، می‌تواند اعتراض خود را به دادگاه عالی اعلام کند. دادگاه عالی مسئول بررسی اعتراض‌ها و تصمیم‌گیری در مورد آن‌ها است و ممکن است به تغییر رای دادگاه بپردازد.

3. استفاده از وکیل: استفاده از وکیل حقوقی یکی دیگر از روش‌های اعتراض به رای دادگاه است. وکیل می‌تواند به عنوان نماینده شخص در دادگاه حضور یابد و با استفاده از قوانین و مقررات قانونی، تلاش کند تا رای دادگاه تغییر کند یا حقوق موکل خود را حفظ کند.

4. استفاده از رسانه‌ها و حقوق بشر: در صورت عدم موفقیت در دادگاه، افراد ممکن است به رسانه‌ها و سازمان‌های حقوق بشر مراجعه کنند و مورد خود را به آن‌ها گزارش دهند. این سازمان‌ها ممکن است با تحقیقات و فعالیت‌های خود، به حفظ حقوق فرد کمک کنند و در صورت لزوم، به دادگاه‌های بین‌المللی نیز اعلام کنند.

به طور کلی، افراد در ایران دارای حق اعتراض به رای دادگاه هستند و می‌توانند از روش‌های مختلف برای حفظ حقوق خود استفاده کنند. البته لازم به ذکر است که برای استفاده از این روش‌ها، لازم است قانونی عمل شود و به مقررات و قوانین حاکم پایبند باشید.شما با همراهی وکیل آنلاین و مشاورین ما در تیم قدرتمند وکلای کارپردازان می توانید به راحتی روند پرونده خود را طی کنید.

اکنون بیان می کنیم که نحوه رسیدگی دادگاه تجدید نظر به چه صورت است.

نحوه رسیدگی دادگاه تجدید نظر

دادگاه تجدید نظر، از جمله مراجع قضایی می باشد که در مرکز هر استانی، باید وجود داشته باشد و با این هدف که برای رسیدگی به آرایی که قابلیت تجدید نظر خواهی را دارند و مورد تجدید نظر خواهی قرار گرفته اند، این دادگاه تاسیس شده است. اگر از ساختار دادگاه تجدید نظر بخواهیم شکلی را ترسیم کنیم و ان را بیان کنیم باید بگوئیم که این دادگاه متشکل از یک رئیس و دو عضو مستشار می باشد. نحوه رسیدگی و وظایف دادگاه تجدید نظر، نقض نمودن یا ابرام آرای مورد تجدید نظرخواهی، بعد از بررسی می باشد.

قبل از اینکه به این پرسش پاسخ دهیم که دادگاه تجدید نظر چیست و نحوه رسیدگی در آن به جه صورت است؟ باید توضیح مختصری راجع به مراجع قضایی در قانون برایتان بیان کنیم و عرض کنیم که مراجع قضایی، به چند دسته تقسیم می شوند و چگونگی ساختار آن ها را مورد بررسی قرار دهیم .

 مراجع قضایی، در حقیقت، مراجعی می باشند که به تظلمات و حق خواهی مردم جامعه، و یادبه عبارتی دیگر به دعاوی حقوقی، کیفری، اداری، و یا مواردی که مربوط به امور حسبی و تجاری و سایر موارد مندرج در قانون است، رسیدگی می کنند. اگر با نگاه کلی بخواهیم به این موضوع بنگریم، می توانیم اینطور بیان کنیم که:  مراجع قضایی، به سه دستهء الف) مراجع قضایی حقوقی، ب)مراجع قضایی کیفری و ج) مراجع قضایی اداری، تقسیم می شوند.

ساختار دادگاه های تجدید نظر را اینگونه می شود بررسی نمود:

همه نهادهای قضایی و غیر قضایی، در راستای ایجاد نظم و پیشبرد بهتر اهدافی که برای آن، تشکیل شده اند، نیازمند به وجود یک سری سلسله مراتب و ساختار منحصر به فرد خود هستند.

لذا دادگاه تجدید نظر هم از این موردِ بخصوص، مستثنی نبوده و در جهت هرچه بهتر شدن پیشبرد اهداف و دورنمای خود،ساختار و سلسله مراتب ویژه و خاصی دارد که در زیر به شرح آن می پردازیم :

الف)به موجب ماده 20 قانون تشکیلات دادگاه های عمومی و انقلاب، محل های تشکیل دادگاه های تجدید نظر، در مرکز هر استان است و به تعداد مورد نیاز می باشد.

ب)دادگاه های تجدید نظر، تشکیل شده از یک فرد به عنوان رئیس و دو عضو به عنوان مستشار است که جلسات، با حضور دو عضو، رسمیت شناخته می شود.

ج)رئیس شعبه اول دادگاه های عمومی به عنوان رئیس دادگاه تجدید نظر، نیز می تواند باشد.

د)دادگاه تجدید نظر، دارای شعبه ها و دفاتر است.

افرادی که در دفاتر هستند با مسئولیتی که دارند به این شرح است: مدیر دفتر، مسئولیت انجام اموری که مربوط به خود است را دارد، نظیر تعیین وقت، بایگانی و انجام مکاتبات، و در شعبه ها، به آرایی که مورد تجدید نظر خواهی هستند، توسط قضات، به آنهارسیدگی می شود. در حقیقت، شعبه ها، بخش اصلی دادگاه های تجدید نظر می باشند.

پس از توضیح‌ مختصر در این باره که ساختار دادگاه تجدید نظر چیست، در ادامه بحث، در خصوص وظایف دادگاه تجدید نظر و سپس، نحوه رسیدگی در این دادگاه، مطالبی را بیان خواهیم نمود. 

برای اینکه بتوانیم بیان کنیم که، وظایف دادگاه تجدید نظر چیست، باید به قانون تشکیلات دادگاه های عمومی و انقلاب رجوع کنیم و با بررسی نمودن مواد آن، وظایف دادگاه تجدید نظر را بفهمیم.

 بر اساس قانون تشکیلات دادگاه های عمومی و انقلاب و طبق آنچه که در بالا توضیحات آن ها داده شد، وظایف دادگاه تجدید نظر، را برایتان شرح می کنیم:

۱. تشکیل دادن جلسات در شعبه های دادگاه تجدید نظر، در جهت رسیدگی به رای مورد تجدید نظر خواهی با حضور حداقل دو عضو از اعضاء.

۲. بررسی نمودن رای مورد تجدید نظر، از جهت اینکه اعتراض وارد است یا عدم آن.

۳. تایید شدن رای مورد نظر، اگر اعتراضی به آن وارد نباشد.

۴.‌نقض شدن رای مورد اعتراض واقع شده، و رسیدگی ماهوی و صادر کردن رای جدید، در صورتی که تجدید نظر خواهی، وارد دانسته شود.

اکنون بعد از پاسخ دادن به این پرسش که وظایف دادگاه تجدید نظر چیست، در ادامه، قصد آن را داریم، که نحوه رسیدگی به تجدید نظر خواهی را در دادگاه های تجدید نظر بررسی کنیم. 

یکی از روش ها و راه های اعتراض نمودن به رای دادگاه، تجدیدنظرخواهی در خصوص رای هایی می باشد که این امکان، برای آنان، وجود دارد. اینگونه اعتراض، باید به موجب دادخواست تجدید نظر خواهی و ثبت نمودن آن در مهلت مقرر شده تجدید نظر خواهی که نوعاً 20 روز برای افراد مقیم ایران و حدود دو ماه برای افرادی که خارج از ایران ساکن هستند، که از تاریخ ابلاغ رای بوده، صورت می گیرد. بعد از ثبت کردن تجدیدنظر خواهی، از ناحیه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، نحوه رسیدگی کردن به آن، در دادگاه تجدید نظر، به موجب ماده 22 قانون تشکیلات دادگاه های عمومی و انقلاب، به شرحی که در زیر بیان می کنیم می باشد:

الف)نقض رای صادر شده و ارجاع دادن آن به شعبه صادر کننده رای، جهت رسیدگی ماهوی آن: در اینجا اگر رای مورد اعتراض، قرار باشد و اعتراض نیز به عنوان وارد دانسته شود، قرار صادره نقض می شود، و به دادگاه صادر کننده قرار، جهت رسیدگی ماهوی، ارجاع داده خواهد شد.

ب)تایید شدن رایی که صادر شد و ارجاع دادن آن به شعبه جهت اجرای احکام: چنانچه، رایی که مورد اعتراض واقع سد، قرار یا حکم باشد و اعتراض نیز به عنوان وارد دانسته نشود و یا به عبارتی دیگر، رای، ابرام و تایید گردد، رای توسط دادگاه تجدیدنظر، تایید می شود و جهت اجرای احکام به شعبه ارجاع می گردد.

ج)نقض شدن رای و رسیدگی ماهوی به رای نقض شده: در صورتی که رای مورد اعتراض، به عنوان حکم باشد و اعتراض نیز وارد باشد، رای صادره توسط دادگاه تجدید نظر، نقض می شود و در همین دادگاه، دوباره به آن، رسیدگی ماهوی می شود. 

قابل ذکر است، که اگر رای مورد اعتراض در دادگاه تجدید نظر، ابرام شود، یعنی همان رای مورد اعتراض، تایید گردد و اعتراض وارد نباشد، افراد می توانند، در این صورت که جهات اعاده دادرسی یا فرجام خواهی، وجود داشته باشد، نسبت به انجام این امر، اقدام کنند و تقاضای رسیدگی به اعتراض های خود را از یک مرجع در مراتب بالاتر داشته باشند.

لذا از علاقه مندان و کسانی که مقاله ما را مطالعه می کنند دعوت می کنیم که با مشاورین هوشمند و خِبره ما در تیم وکلای کارپردازان مشورت کنند تا کارهای شما سریع تر و راحت تر پیش رود و مشکلات شما در کنار مشاورین ما به سرعت حل گردد.

نحوه رسیدگی دیوان عالی کشور

نحوه رسیدگی در دیوان عالی کشور ، به این صورت می باشد که دیوان ، در مرحله تجدید نظر خواهی از رای های دادگاه کیفری یک ، رسیدگی شکلی می کند . و نیز ، دیوان ، مرجع فرجام خواهی آرای صادر شده از دادگاه های حقوقی و کیفری می باشد و در مرحله اعاده دادرسی هم ، علاوه بر اعمال کردن اعاده دادرسی موضوع ماده 477 توسط رئیس قوه قضاییه ، به عنوان مرجع تجویز اعاده دادرسی آرای قطعی کیفری هم محسوب می شود .

ساختار قضایی جمهوری اسلامی ایران ، در قانون اساسی به دقت تشریح شده است که بر اساس آن ساختار، علاوه بر وجود داشتن دادگاه های بدوی و تجدید نظر ، یک مرجعی هم وجود دارد که ، تحت عنوان دیوان عالی کشور ، نظارت بر صحت آرای صادره از دادگاه ها را به عهده دارد و به نوعی ، عالی ترین مرجع قضایی در سلسله مراتب دادگاه های حقوقی و کیفری می باشد . در کنار دیوان عالی کشور ، دیوان عدالت اداری ، به عنوان مهم ترین مرجع قضایی در راس سلسله مراتب مراجع رسیدگی به دعاوی اداری به حساب می آید .

 دیوان عالی کشور ، علاوه بر اینکه وظیفه رسیدگی کردن به تخلفات آقای رئیس جمهور و صادر نمودن آرای وحدت رویه قضایی را بر عهده دارد، وظیفه رسیدگی کردن و نظارت داشتن بر اجرای صحیح قوانین در محاکم قضایی را نیز به عهدهء خود دارد. بنابراین رسیدگی کردن دادگاه ها به دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری ، در موارد خاصی،می تواند به صورت شکلی ، مورد رسیدگی و نظارت دیوان عالی کشور قرار بگیرد . به همین خاطر است که ، آشنا شدن با دیوان عالی کشور ، که چگونه نسبت به دعاوی مطروحه ، رسیدگی مجدد را انجام می دهد ، ضرورت دارد و لازم است.

نتیجه گیری

از مجموعه بحث های قضایی این نتیجه را می توان به صراحت گرفت که ورود به مباحث قضایی و دادگاه ها در هر امری بدون مشورت مشاورین باتجربه جز اتلاف وقت و خسران پیامد دیگری ندارد‌ که فقط با همراه شدن مشاوری معتبر و با تجربه است که تمامی مراحل را به راحتی و با سرعت می توان طی نمود.

امیدواریم توصیه ما را در این امر پذیرا باشید و با مشاورین قدرتمند حقوقی ما در تیم وکلای کارپردازان مشورت نمایید تا آثار خوب و نتیجه بخش آن را در روند پروندهء قصایی خود حس کنید.